MẦM MỐNG CỦA Ý THỨC - RAMESH S.BALSEKAR - CHÂN LÝ – LÀ

Người đàn ông có vẻ bồn chồn và bối rối, hành động vùng vằng và rõ ràng là rất nôn nóng. Đó là một người Âu châu trạc tuổi trung niên, mảnh khảnh và thể lực rất khỏe mạnh. Đây là lần đầu tiên người khách đến gặp Maharaj. Thái độ bồn chồn của ông ta khêu gợi sự chú ý của mọi người.

Khi Maharaj nhìn người khách, ông ta đột nhiên tuôn trào nước mắt. Cái nhìn từ ái của Maharaj hình như đã làm cho người đàn ông lấy lại đôi chút bình tĩnh, và theo thông lệ vị khách giới thiệu qua về mình. Người đàn ông cho biết đã nghiên cứu giáo pháp Vedanta trên hai mươi năm nay, nhưng sự tìm kiếm chân lý bất thành nên cảm thấy vô cùng chán nản, vỡ mộng và không thể tiếp tục sự theo đuổi vô vọng này nữa. Một tia hy vọng chợt lóe lên khi ông ta đọc cuốn I AM THAT (Ta là Cái Đó) của Maharaj, và biết mình đã tìm ra câu trả lời. Người đàn ông vội vàng gom góp một số tiền nhỏ đủ để sang Ấn độ, và vừa mới đến Bombay. Bằng một giọng nghẹn ngào, ông ta bảo: “Bây giờ tôi đã đến, sự tìm kiếm của tôi kết thúc.” Nước mắt tuôn trào giàn giụa, người đàn ông không còn kiềm chế được mình.

Maharaj lắng nghe một cách trang nghiêm và ngồi yên lặng một lúc với hai mắt nhắm, có lẽ để cho người đàn ông có thời gian trấn tĩnh. Rồi Maharaj hỏi vị khách có chắc chắn tin ông ta không phải là thân xác. Người đàn ông xác nhận biết rõ mình không phải là thân xác mà là một cái gì đó khác hơn là thân xác, và như đã giải thích rõ trong I AM THAT (Ta là Cái Đó), cái gì đó chắc chắn phải là cái biết “Ta hiện hữu,”ý thức hiện hữu. Tuy nhiên, ông ta không hiểu vì sao phải thường xuyên ở với cái biết “Ta hiện hữu” này. Một cách chính xác ông ta phải làm gì? Vị khách nói với Maharaj: “Thưa ông, tôi thật sự chán ngấy ngôn từ. Tôi đã đọc và nghe hàng triệu ngôn từ mà chẳng đạt được gì. Xin cho tôi thực chất, thay vì ngôn từ suông. Tôi sẽ mang ơn ông đến muôn đời.”

Tốt 1ắm,"Maharaj bảo, “Ông có thực chất ngay bây giờ. Tuy nhiên, Ta  phải dùng đến ngôn từ để truyền đạt cho ông rồi Maharaj tiếp: “Nếu Ta bảo, quay lại và trở về với nguồn gốc hiện hữu của ông, thì điều này có ý nghĩa gì đối với ông?”

Để trả lời, vị khách cho biết tim ông ta chấp nhận một cách trực giác câu nói của Maharaj là chân lý, nhưng vẫn cần phải suy gẫm sâu xa hơn nữa về điều đó.

Maharaj bảo vị khách phải hiểu toàn thể vị thể một cách rõ ràng và ngay lập tức, và muốn thế ông ta phải đi thẳng vào gốc rễ của vấn đề. Ông ta phải tìm ra cái biết "Ta hiện hữu” thoạt tiên xuất hiện như thế nào. Maharaj tiếp: Vấn đề là mần mống. Tìm ra mầm mống của sự hiện hữu này, và ông sẽ biết mầm mống của toàn thể vũ trụ.

Maharaj tiếp tục: Như ông biết, ông có thân xác và trong thân xác là Praha, tức sinh lực, và ý thức [hay sự hiện hữu, hay cái biết “Ta hiện hữu]. Liệu tổng thể hiện tượng con người này có khác với các chúng sinh khác, hoặc ngay cả cây cỏ mọc ra từ mặt đất? Hãy suy gẫm thật sâu xa. Giả sử như có một vũng nước đọng ở sân sau nhà ông; sau một thời gian, thân xác của một con côn trùng hình thành trong đó, con côn trùng bắt đầu cử động và biết nó tồn tại. Lại nữa, giả sử có một mẫu bánh thiu bỏ quên trong xó một vài hôm, một con dòi xuất hiện trong đó rồi bắt đầu cử động, và biết nó tồn tại Trứng của một con gà, sau chỉ được ấp trong một thời gian đột nhiên vỡ ra và một con gà con xuất hiện, nó bắt đầu đi tới đi lui và biết nó tồn tại. Tinh trùng của người đàn ông nẩy mầm trong dạ con của người đàn bà, sau thời gian chín tháng, được sinh ra thành một đứa bé. Con tinh trùng - phát triển đầy đủ thành hình thể của một đứa trẻ sơ sinh - trải qua các trạng thái ngủ, thức, thực hiện những chức năng sinh hòa bình thường của nó, và biết nó tồn tại.

Trong tất cả các trường hợp này - con côn trùng, con dòi, con gà con và con người – cái gì đã thực sự được sinh ra? Cái gì đã ‘giám sát” toàn thể tiến trình từ khi thụ thai cho đến khi được sinh ra? Không phải đó chính là cái biết “Ta hiện hữu” trong tình trạng tiềm ẩn từ lúc thụ thai cho đến khi hoàn mãn, và vào đúng lúc được sinh ra"? Sự hiện hữu này hay còn là ý thức giống nhau trong cả bốn trường hợp (con côn trùng, con dòi, con gà con và con người) đã nhận lầm nó là cái hình tượng đặc thù mà nó khoác lên nhưng không có một xác minh” nào. Nói cách khác, cái thực sự vô hình tướng, cái biết “Ta hiện hữu," ý thức hiện hữu (Không phải hiện hữu thế này, hay hiện hữu thế kia, mà là ý thức chung nhất) tự giới hạn trong một hình tướng đặc thù, và như thế chấp nhận sự sinh ra nó, rồi sau đó không ngừng sống trong cái bóng của nổi sợ “chết”. Ý niệm về tính cách cá nhân, hay diện mạo, hay cái tôi đã được hình thành như thế.

Bây giờ, ông có thấy được nguồn gốc của cái biết Ta hiện hữu? Có phải nó  tùy thuộc vào thân xác để có sự tồn tại cá nhân của nó? Và có phải thân xác chỉ là con tinh trùng, được thụ thai rồi tự phát triển? Và, điều quan trọng, có phải con tinh trùng chỉ là tinh chất của thực phẩm được cha của đứa trẻ hấp thụ? Sau cùng, thế không phải thực phẩm là cái gì đó được sinh ra bởi tứ đại (không gian, không khí, lửa và nước) qua phương tiện của đại thứ năm là đất?

 Như vậy, mầm mống của ý thức khi truy đến tận nguồn gốc chỉ là thực phẩm, và thân xác là “thực phẩm” của ý thức, ngay khi thân xác hư hoại thì ý thức cũng tan biến. Và, ý thức lại là mầm mống” của toàn thể vũ trụ! Mỗi cá nhân, khi chiêm bao, đều có kinh nghiệm giống nhau về một thế giới được tạo ra trong ý thức. Khi một người chưa hoàn toàn tỉnh thức, và ý thức vừa mới khuấy động thì biến cố chiêm bao, trong giấc chiêm bao, trong cái đốm nhỏ đỏ của ý thức, toàn thể thế giới chiêm bao được tạo ra, giống như thế giới “thật” bên ngoài – tất cả chỉ trong một tích tắc - và trong thế giới đó có cả một trời, trái đất, cùng với đồi núi và sông ngòi, dinh thự và con người (kể cả chính người chiêm bao, hành xử giống y như những người trong thế giới “thật”. Trong lúc giấc chiêm bao diễn ra, thế giới chiêm bao là rất thật, và kinh nghiệm của những người trong chiêm bao, kể cả người chiêm bao, đều có vẻ như thật, hiển nhiên và trung thực, và có lẽ còn thấp hơn cả thế giới “thật” Nhưng ngay khi người chiêm bao tỉnh thức, toàn thể thế giới chiêm bao cùng với những "thực thể” - đã từng tồn tại - tan biến vào ý thức, nơi mà từ đó chúng được tạo ra. Trong trạng thái thức, thế giới xuất hiện - vì mầm mống của vô minh Maya, ý thức, hiện hữu, Prakriti Ishwara, vân vân và đưa ông vào trạng thái chiêm bao thức! Cả ngủ lẫn thức đều là những trạng thái của khái niệm trong giấc chiêm bao sống. Ông chiêm bao thấy ông thức; ông chiêm bao thấy ông ngủ – và ông không nhận ra mình đang chiêm bao vì ông vẫn còn trong giấc chiêm bao. Thật vậy, khi ông thực sự nhận ra tất cả chỉ là một giấc chiêm bao, thì lúc đó ông đã “tỉnh thức”! Chỉ bậc giác ngộ mới biết thức thật và ngủ thật.

Đến đây, khi được hỏi có thắc mắc nào về những gì đã nghe, vị khách lên tiếng "Cái gì là nguyên lý, hay cơ cấu khái niệm đằng sau sự hình thành thế giới?

Maharaj hài lòng khi vị khách đã dùng đúng từ ngữ “cơ cấu khái niệm, vì ông thường nhắc nhở chúng ta rằng toàn thể sự hình thành thế giới chỉ là khái niệm, và điều quan trọng nhất là phải nhờ thực tế này, không được quên nó trong khi chúng ta ở giữa vô số ngôn từ và khái niệm Maharaj tiếp: Parabrahman - tức trạng thái nguyên thủy- hoàn vô điều kiện, vô thuộc tính, vô hình tướng và vô diện mạo. Thật vậy, trạng thái đó là “không” nhưng viên mãn (không phải cái “vô” trống rỗng mà tròn đầy) vì thế không thể đặt cho nó một cái tên phù hợp. Tuy nhiên, để truyền đạt phải dùng đến ngôn từ để “biểu thị” trạng thái này. Trong trạng thái nguyên thủy đó, trước tất cả mọi ý niệm, thì ý thức - ý nghĩ “Ta hiện hữu” – tự khuấy động thành hiện hữu. Bằng cách nào? Và tại sao? Không có một lý do rõ rệt nào - giống như một gợn sóng trên mặt nước!

Ý nghĩ “Ta hiện hữu” là mầm mống của tiếng “Aum,” âm thanh nguyên thủy, hay Nada” vào lúc bắt đầu của sự hình thành vũ trụ. Nó gồm ba âm: a, u và m. Ba âm này tiêu biểu cho ba thuộc tính - Sattva, Rajas, và Tamas, tạo ra ba trạng thái thức, chiêm bao và ngủ sâu [còn được gọi là ý thức hay sự hài hòa, động và tỉnh). Chính trong ý thức mà thế giới xuất hiện. Thật vậy, ý nghĩ đầu tiên “Ta hiện hữu” đã tạo ra ý thức nhị nguyên trong trạng thái nguyên thủy của tính Một duy nhất. Không sự tạo thành nào có thể xảy ra mà không có tính nhị nguyên của nguyên lý cha mẹ - nam và nữ, Purusha và Prakriti.

Sự tạo thành thế giới, như một xuất hiện trong ý thức, gồm mười phương diện: nguyên lý nhị nguyên cha mẹ, chất liệu vật lý và chất liệu hóa học, tức tánh chất của ngũ đại [không gian, không khí lửa, nước và đất trong sự tương thức ăn nhau, và ba thuộc tính Sattva, Rajas, và Tamas. Một cá nhân có thể nghĩ rằng mình hành động, nhưng thật ra chính tinh chất của ngũ đại, và Prana, tức sinh lực, hoạt động qua sự phối hợp đặc thù của ba thuộc tính trong một hình tướng vật lý đặc thù.

Khi sự tạo thành thế giới được thấy trong bối cảnh này, thì rất dễ hiểu vì sao ý nghĩ và hành động của một cá nhân (thực ra chỉ là cơ cấu thân tâm) rất khác biệt về tính chất và trình độ khi so với hàng triệu cá nhân khác. Vì sao lại cả những Mahatma Gandhi ở cực này và những Hitler ở cực kia. Một điều rất chắc chắn là vân tay của một người thông bao giờ giống với vân tay của bất cứ ai khác, những chi tiết của một chiếc lá không giống với bất cứ chiếc lá nào khác trên cùng một cây. Lý do là sự hoán vị và phối hợp của ngũ đại, cùng với ba thuộc tính dưới hàng triệu dạng thức khác nhau sẽ nhân lên thành hàng tỷ và tỷ tỷ. Bằng mọi cách cứ chiêm ngưỡng những gì chúng ta cho là đang chiếm ngưỡng, và yêu thích những gì chúng ta cho là đáng yêu thích, nhưng phải hiểu cái chúng ta thực sự yêu thích và chiêm ngưỡng là gì không phải con người cá nhân có tính cách khái niệm, mà chính là khả năng diễn xuất tài tình của ý thức, cái có thể cùng một lúc diễn hàng triệu vai trong vở kịch chiêm bao, hay chính là thế giới này!

Để tránh không bị mê hoặc bởi vẻ đa dạng gây hoang mang của vở tuồng Maya, Maharaj bảo, điều cần thiết vào lúc này là đừng quên tính duy nhất giữa cả tuyệt đối và cả tương đối giữa bất thị hiện và thị hiện sự thị hiện chỉ xuất hiện với ý niệm cân bằng “Ta hiện hữu”. Nền tảng là tự tánh, tức tổng thể các tiềm năng. Với sự sinh thời của cái biết “Ta hiện hữu,” tự tánh phản chiếu chính nó thành vũ trụ hiện tượng, có vẻ như bên ngoài đối với tự tánh. Để thấy được chính nó, tự tánh khách thể hóa chính nó thành hiện tượng, và để tiến trình khách thể hóa có thể xảy ra, cần phải có khái niệm về không gian và thời gian (trong đó hiện tượng được triển khai thành thể tích và tự kéo dài]. Như thế, hiện tượng không phải là một cái gì khác biệt với tự tánh, mà chính là tự tánh khi tự khách thể hóa. Cần phải hiểu - và cũng đừng bao giờ quên - tính đồng nhất thiết yếu này. Một khi ý niệm “Ta hiện hữu” sinh thời, tính Một duy nhất cơ bản bị khái niệm hóa thành tách biệt - như chủ thể và khách thể, trong nhị nguyên.

Khi ý thức phi nhân cách thị hiện chính nó và nhận diện nó với từng hình tướng vật lý thì ý niệm “Ta” sinh thời, và ý niệm Ta" này - quên rằng nó không phải là một thực thể độc lập - biến tính cách chủ thể nguyên thủy của nó thành một khách thể với những ý định, mong muốn và tham ái, do đó chịu đau khổ. Sự nhận diện sai lầm này chính là “ràng buộc mà từ đó sự giải thoát khỏi nó được tìm kiếm.

Và "giải thoát là gì? Giải thoát, giác ngộ, hay tỉnh thức, không gì khác hơn là hiểu một cách sâu sắc, hay nhận ra rằng: (a) mầm mống của tất cả sự thị hiện là ý thức phi nhân cách, (b) cái được tìm kiếm là phương diện bất thị hiện của sự thể hiện, và (c) do đó, người tìm kiếm chính là cái bị tìm kiếm!

Để tóm tắt cuộc pháp thoại, Maharaj bảo: Một lần nữa chúng ta hãy đúc kết những gì đã nói như sau:

1. Trong trạng thái nguyên thủy trước khi Ta hiện hữu”, không có cái biết, không có điều kiện, thông có thuộc tính, thông có hình tướng hay diện mạo.
2.  Rồi, vì một lý do không rõ rệt [nếu không phải chính bản chất của nó làm như thế), ý nghĩ hay ý niệm “Ta hiện hữu” sinh khởi, rồi thế giới xuất hiện trên Ý thức Phi nhân cách như một giấc chiêm bao sống.
3. Ý thức, để thể hiện chính nó, cần một hình tướng, một thân xác vật lý, rồi nhận diện chính nó với thân xác và như thế khởi sinh ý niệm “ràng buộc" với sự khách thể hóa tưởng tượng cái “Ta.” Bất cứ khi nào một người suy nghĩ và hành động từ quan điểm của sự nhận diện cái "Ta" với thân xác này, thì có thể nói người đó đã phạm phải “tội lỗi đầu tiên" vì đã biến chủ thể thuần túy [tiềm năng vô biên] thành một khách thể, một hiện thực hữu hạn.
4.  Không khách thể nào có sự tồn tại độc lập của riêng nó, và do đó, một khách thể không thể tự đánh thức nó ra khỏi giấc chiêm bao sống, nhưng - và đây là một điều khôi hài - cá nhân không thực [một khách thể] đi tìm một khách thể khác, cho đó là cái “Tuyệt đối” hay “Thực tại” hay bất cứ gì.
5. Nếu tỏ ngộ điều này, một người phải quay lại và trở về tìm ra cái nguyên thủy mình đã là (và vẫn luôn luôn là) trước khi ý thức sinh khởi.
6.  Đến lúc này liền có “sự tỉnh thức” rằng một người không phải là thân xác, và thậm chí cũng không phải là ý thức, mà là trạng thái vô danh xưng của tổng thể các tiềm năng, trước khi có sự xuất hiện của ý thức (trạng thái đó dưới bất cứ danh xưng nào trong ý thức chỉ có thể là một khái niệm).
7. Và như thế cái vòng đã hoàn tất, người tìm kiếm chính là cái được tìm.

Để kết luận, Maharaj tiếp, cần phải hiểu một cách sâu sắc rằng là Ta,” một người là tự tánh. Trạng thái hiện hành của hiện tượng giới (mầm mống của nó là ý thức chỉ là nhất thời, giống như một căn bệnh hay một sự ngăn che điều kiện bất biến nguyên thủy của tự tánh một người, và tất cả những gì một người có thể làm là đi trọn quãng thời gian đã ấn định cho cuộc sống của mình, mà vào lúc kết thúc, sự ngăn che của hiện tượng biến mất và tự tánh lại hiện hành trong tính Một duy nhất thuần túy, hoàn toàn không biết tánh biết của nó.

Trong suốt buổi thuyết giảng vị khách ngồi yên lặng như bị bùa mê. Một vài lần ông ta định nói điều gì đó nhưng Maharaj đã ngăn lại bằng một thái độ kiên quyết, người khách ngồi yên trong sự an định hoàn toàn cho đến khi những người cuối cùng bầy tỏ lòng tôn kính với Maharaj và lần lượt ra về .

---o0o---

Trích: “Chân Lý – Là”

Ramesh S.Balsekar

Dịch:  Vũ Toàn

Nhà Xuất Bản Phương Đông – 2009