THÁP NHU CẦU

Nhà tâm lý học Abraham Maslow tin rằng bạn luôn muốn đạt được tiềm năng của mình. Ông là một người nhút nhát, đã từng nghĩ rằng mình muốn trở thành triết gia, nhưng sau lại tập trung vào tâm lý học. Ông cho rằng, tâm lý học là một môn khoa học giúp người bình thường nhận ra, chạm đến và đạt được nhiều điều hơn.

Đã có lúc ông từng gãi đầu, chống tay lên cằm và nghĩ ngợi, "Nếu được đáp ứng nhu cầu cơ bản rồi, tại sao người ta lại không tập trung hoàn thiện tiềm năng đời mình?" Nói cách khác, nếu may mắn bạn đã có đồ ăn, một mái nhà, tình yêu, sự an toàn và sự nghiệp, tại sao lại không tập trung vươn đến tiềm năng tối đa của bản thân? Câu hỏi rất hay, thưa ông Maslow.

Maslow đã nghiên cứu về phương diện sức khỏe theo hoàn cảnh con người. Ông nói rằng, "Freud đã cung cấp cho chúng ta hiểu biết một nửa về bệnh tâm lý và chúng ta phải hoàn tất nữa lành mạnh còn lại." Maslow rất tò mò về tiềm năng tích cực của con người. Thông qua nghiên cứu của mình, ông và đồng sự đã phát triển lý thuyết đó, về mặt cơ bản, con người có năm loại nhu cầu. Ông thể hiện năm loại nhu cầu này theo hình kim tự tháp, gọi là tháp nhu cầu của Maslow.

Sắp từ dưới lên hình tháp sẽ như sau:

Lớp đáy - Nhu cầu sinh lý, chẳng hạn như đồ ăn, nước uống, không khí, chỗ ở, tình dục,... bạn thấy đấy, là những nhu cầu cơ bản.

Lớp thứ hai - Nhu cầu được an toàn. Mọi người đều muốn an toàn trước nguy hiểm. Bạn cũng muốn được đảm bảo về mặt tài chính, sức khỏe và cả mặt cảm xúc.

Lớp thứ ba - Nhu cầu được yêu thương và thuộc về nơi nào đó. Có gia đình và bạn bè là điều rất tuyệt vời.

Lớp thứ tư - Nhu cầu được kính trọng. Thật tốt khi cảm thấy hài lòng mỗi ngày. Tự trọng sẽ nâng bạn lên.

Lớp thứ năm - Tự chứng tỏ. Đây là nhu cầu được sáng tạo và phát triển tinh thần. Đây là việc bạn thực hiện để vươn đến tiềm năng tối đa của bạn. Rõ ràng là bạn không cần đến nhu cầu này mỗi ngày..

Maslow lý luận rằng, bốn lớp nhu cầu đầu tiên của tháp nhu cầu đại diện cho những gì cần-phải-có hàng ngày. Mỗi ngày, bạn được thúc đẩy để chăm lo bốn nhu cầu cơ bản của mình. Một khi đã đạt được chúng, mỗi ngày bạn sẽ cảm thấy dễ dàng nghỉ ngơi chờ qua ngày tiếp theo. Nếu bạn không đạt được bốn nhu cầu cơ bản hàng ngày, bạn sẽ cảm thấy căng thẳng không yên. Chẳng hạn, nếu một ngày không ăn uống, bạn sẽ thấy đói khát và khá lo lắng. Nếu bạn có 3.42 đô trong tài khoản ngân hàng, nhưng cần đến 4.97 đô để mua sữa, bạn sẽ cảm thấy khá lo sợ và bất an về tình hình tài chính của mình. Nếu không có bạn bè hay gia đình để trò chuyện, bạn sẽ cảm thấy không có chỗ dựa, cô đơn và trầm cảm. Nếu mỗi ngày bạn không hoàn thành được điều gì cả, lòng tự trọng của bạn sẽ bị tổn thương.

Tuy nhiên, nếu bạn không phát triển một cách sáng tạo và không tiến gần hơn đến việc tự chứng tỏ bản thân mỗi ngày thì... ôi dào... không sao cả đâu.

Bạn hẳn đã từng tự nói với bản thân, "Vâng, sau khi hoàn thành công việc mỗi ngày ở văn phòng, nấu bữa tối, cho con cái đi ngủ, và trả lời thư điện tử, tôi không còn chút năng lượng để làm gì hết. " Bạn đúng. Nhu cầu cơ bản rất tốn sức.

Đúng là bạn cần một công việc để cung cấp thực phẩm, chỗ ở và sự đảm bảo, nhưng công việc đó không chắc sẽ giúp mục đích cuộc đời bạn được trọn vẹn. Xã hội và khả năng hiểu biết hướng chúng ta nghĩ công việc hàng ngày đã thỏa được hết nhu cầu của ta. Nó không xảy ra trong tất cả các tình huống. Một số ít người may mắn có công việc có thể thỏa mãn cả mặt tinh thần và tài chính. Tất cả chúng ta đều muốn như họ, nhưng lại không thể.

Maslow tin rằng còn nhiều cơ hội dành cho bạn ở phía trước. Đúng, bạn có thể coi bản thân như một người bình thường trải qua cuộc sống hàng ngày chỉ vì cố đáp ứng những nhu cầu cơ bản. Maslow biết còn nhiều điều phía trước đang chờ đợi nếu bạn chọn. Ông nói, "Nếu bạn cố tình lên kế hoạch sống với năng lực kém hơn năng lực mình có thể làm, thì tôi muốn cảnh báo rằng bạn sẽ không thấy hài lòng suốt quãng đời còn lại." Bởi vì khi không dành năng lượng cho việc chứng tỏ bản thân, giá trị bản ngã của bạn trở nên thấp kém hơn. Bạn muốn nhiều hơn thế, phải không?

-------o0o-------

Trích “Triết lý IKIGAI” - Hạnh Phúc Và Mục Đích Sống Của Người Nhật

Tác giả: Tim Tamashiro

Người dịch: Tiểu Long

NXB Hồng Đức, 2020

Ảnh nguồn Internet