"SỰ KHÔN NGOAN CỦA SÓI" GIÚP TA MỞ RỘNG TẦM NHÌN
ĐỂ KÉN THÀNH BƯỚM
JOAN Z. BORYSENKO - GORDON F. DVEIRIN
-----o0o-----
"Trí khôn của sói" là lời nhắc nhở rằng sự sáng tạo được dựa trên nền tảng của các mối liên lạc, và khi sự nhận xét thế chỗ cho tính tò mò thì vũ điệu sáng tạo không ngừng của cuộc sống ngưng lại. Khi bản ngã sai lầm của chúng ta trở thành ông chủ thống trị thì cái thực đơn liệt kê những trải nghiệm của cái tôi đang tự cho là mình biết tất cả không có mối liên lạc nào với thực tế. Có chăng đó chỉ là một tấm bản đồ dùng để giao tiếp với những người sống ở mỗi thị trấn. Một trong những lời giáo huấn chính của sói Trickster chỉ ra rằng, tất cả hình thức kháng cự là cơ hội để bước vào mối quan hệ đúng với những gì ta đang chống đối.
Nhưng làm thế nào bạn có thể nhận ra thông điệp để nhìn thấu suốt qua bề mặt của sự việc, xa hơn điểm mù và những phán đoán của mình, khi mà "trí năng của sói Trickster" đang hoạt động xuyên suốt qua những kênh khác? Điều chính yếu là hãy chú ý đến những hiện tượng, những sự kiện được ăn khớp với nhau và vượt quá dòng chảy thông thường trong cuộc sống một cách rõ ràng.
Dưới đây là một điển hình cho thấy "sói hoang Bắc Mỹ" đã chỉ ra một điểm trong số những điểm mù của tôi, thông qua hàng loạt những sự kiện lạ được đồng bộ ăn khớp với nhau xuất hiện suốt thời kì thay đổi ngoài ý muốn, được tôi ghi lại trong nhật ký của mình.
Một hôm, tôi rất tức giận một người bạn đồng nghiệp đã giả dối và gây ra nhiều thiệt hại trong việc kinh doanh của tôi. Với những thông tin về sự phản bội của anh ta, thế giới của tôi hơi bị lệch ra khỏi trục quay của nó, và lòng tin của tôi đối với anh ta hoàn toàn tiêu tan. Tôi cũng xem xét lại chính bản thân mình, lòng không khỏi thắc mắc. Đây có phải là lỗi của mình không? Mình đã bỏ qua những biểu hiện nào? Làm thế nào mà mình để cho sự việc như thế xảy ra? Tôi bị ám ảnh, bị quấy nhiễu bởi những ý nghĩ như thế trong đầu mà chẳng có tia sáng nào soi rọi.
Kathleen - bạn làm chung văn phòng với tôi - hiểu rằng tôi đang bị phân tâm, không còn tâm trí nào cho hiện tại nữa. Lúc đó tôi lại có một cuộc hẹn ở Boulder, và cô rất lo cho sự an toàn của tôi khi phải lái xe trong tình trạng đó. Cô ôm chầm lấy tôi, dặn dò tôi phải chú ý và lái xe cẩn thận. Trên đường đi, tôi đã quay đầu xe đúng ở chỗ tôi vẫn thường làm việc đó hàng ngàn lần. Nhưng hôm ấy tôi lái sát vào một cái cây và kính chiếu hậu bị gãy văng. "Sói Trickster" trong tôi bắt đầu có sự cảnh báo, nó sẽ làm bất cứ điều gì để gây sự chú ý, đặc biệt là tạo ra những sự kiện lạ thường. Nếu nói được, có lẽ nó sẽ nói, "Joan, cô bị mù như loài dơi rồi. Cô không hiểu hết lòng tin là gì và hầu như cô không nhìn thấy cả một bàn chân trước mặt mình. Cô đã ngủ quên, bị thôi miên bởi chính sự phán đoán và niềm tin của cô, do đó hãy đến đây và tôi sẽ cho cô một bài học".
Tôi trở về nhà, phớt lờ thông điệp của sói, tiếp tục đắm mình trong nỗi đau khổ và sự phẫn uất vì bị phản bội. Vài tuần sau, một ngày trước chuyến đi kéo dài một tuần để đến trung tâm hội nghị ở Caribbean, tôi bận tâm suy nghĩ đến việc riêng của mình trong lúc lái xe chầm chậm xuống đại lộ Canyon, trung tâm kinh doanh Boulder. Tôi ngừng xe lại khi đèn chuyển sang đỏ. Bất ngờ, một chiếc xe buýt vượt qua bên trái tôi. Bạn có tin không, nó chạy sát rạt và làm gãy cái kính chiếu hậu còn lại trên chiếc xe của tôi!
Tôi không thể nào tin nổi. Hơn bốn mươi năm lái xe, tôi chưa hề bị mất một cái kính chiếu hậu nào. Tại sao giờ đây tôi lại bị mất đến hai cái? Tôi lại vẫn chưa muốn nghĩ tới sự trùng hợp này - có vài việc cần làm và cần phải sắp xếp hành lí nữa. Nhưng nếu bạn chưa nhận được thông điệp, "sói Trickster" sẽ không để bạn yên với những sự kiện được đồng bộ hóa ăn khớp với nhau. Tôi lên đường đi công tác. Lúc ghé quán ăn trưa, có một người đàn ông mà trước đây tôi chưa từng quen biết ngồi xuống bên tôi. Thật bất ngờ, ông ta kể cho tôi nghe câu chuyện về sự phản bội của người bạn đồng nghiệp y hệt như hoàn cảnh của tôi. Ngày hôm sau nữa, một người phụ nữ, không hẹn trước, đến ngồi kế bên tôi. Bà tâm sự cho tôi nghe câu chuyện của bà, cũng giống y hệt như của tôi.
Tôi từ bỏ chuyến đi, ghé vào một bãi biển và ngồi suy ngẫm. Đã đến lúc phải đặt ra câu hỏi về tính dự báo: Tôi đang kháng cự lại điều gì và đang từ chối để tiến đến mối quan hệ thích hợp nào? Trong đầu tôi luôn nghĩ đến lời nói của người đàn ông và người phụ nữ: "Sự phản bội xảy ra không phải là lỗi của chúng ta - chỉ vì ta quá tin người mà thôi".
Lý trí của tôi bỗng trở nên sáng tỏ. Luzie, người trợ lí hành chính của tôi thường bảo rằng tôi quá ngây thơ, bây giờ tôi mới vỡ lẽ ra cô muốn nói gì. Nhưng nếu thế thì bất kì ai làm việc chung với bạn, được bạn quan tâm thì đều chẳng đáng tin cậy? Thật là ngớ ngẩn. Tôi chợt hiểu - khuôn mẫu xưa cũ bị phá vỡ - sự tin tưởng không phải là thứ để bạn trao tặng một người nào đó như trao tặng chục đóa hoa hồng. Nó được định hình một cách từ từ và có hệ thống thông qua các mối quan hệ. Trải qua thời gian, sự tin tưởng lẫn nhau này phát triển khi mọi điều khoản trong "hợp đồng" của mối quan hệ được tôn trọng. Rõ ràng, tin tưởng là một động từ hơn là danh từ.
Trước chuyến đi, tôi ở trong tình trạng sẵn sàng phạm lỗi lầm tương tự trong một mối quan hệ khác. Nhưng bản năng của "sói Trickster" đã thong thả chạy theo, kịp thời giải cứu tôi: hai kính chiếu hậu và sau đó là hai thông điệp do hai người mang đến - "sói" giúp tôi tẩy trừ đi khái niệm xưa cũ đã làm tôi bị mờ mắt trước những gì đang xảy ra. Lần này, tôi sẽ không theo vết xe cũ và phạm sai lầm như trước. Thay vào đó, tôi chờ đợi sự tin tưởng thật sự nảy sinh giữa người kia và tôi trước khi tôi đưa ra những điều khoản hợp đồng kinh doanh - những hợp đồng có khả năng ảnh hưởng đến hành trình trong đời tôi.
Một trong những mối nguy hiểm của sự thay đổi là nỗi khao khát gây dựng lại những gì đã mất, vượt nhanh qua giai đoạn của tâm ngưỡng kích thích và khoảng thời gian bất tiện của sự không chắc chắn. Nhưng giai đoạn của tâm ngưỡng kích thích là ngôi nhà thật sự của "sói Trickster", và những phiền toái ta gặp phải khi phá vỡ khuôn mẫu xưa cũ là một phần vai trò của nó. Nó cảm thấy thoải mái nhất là giai đoạn giữa, khi mà sự khôn lanh của nó phát triển nhất trong suốt thời kì chuyển tiếp, và những điều bí ẩn chưa được khám phá. Đó là dấu ngoặc đơn thần diệu, giữa cái cũ và cái mới.
Sự chuyển hóa đòi hỏi chúng ta nhìn rõ sự kiện, hơn là tiếp tục ở trạng thái nhầm lẫn hoặc kháng cự. "Trí tuệ của sói" phát triển mạnh trong giai đoạn hỗn loạn, thời kì mà chúng ta sẵn lòng để bước vào mối quan hệ thật sự với niềm tin trước đó để chiến thắng được mọi hình thức kháng cự xưa cũ. Đó chính là tặng phẩm của "sói Trickster".
SUY NGẪM
Hãy viết về thời điểm mà bạn có thể nhìn thấu suốt một điểm mù nào đó và tiến đến mối quan hệ đúng đắn với một sự kiện mà trước đây là niềm tin mù quáng. Có những khoảnh khắc nào trong đời bạn mà các sự kiện ăn khớp với nhau hay xảy ra những việc trùng hợp mang nhiều ý nghĩa không? Đã có những thay đổi quan trọng nào xảy ra trong khoảng thời gian đó? Bạn có thể liên tưởng tới một tình huống nào nếu "sói Trickster" xuất hiện trong đời bạn, làm đảo lộn nhận thức thông thường của bạn về các sự kiện và khiến bạn sửng sốt khi quan tâm đến một điều mới mẻ đầy ý nghĩa mà trước đó bạn đã sơ suất bỏ qua?
-----o0o-----
Trích “Để Kén Thành Bướm”
Tác giả: Joan Z. Borysenko - Gordon F. Dveirin
Người dịch: First News
