CHƯƠNG VỀ LOẠI BỎ NHỮNG KHUYẾT ĐIỂM THUỘC LỆCH HƯỚNG VÀ CHƯỚNG NGẠI
NGUỒN TỐI THƯỢNG: TANTRA CĂN BẢN CỦA DZOCHEN SEMDE
KUNJED GYALPO – CHÖGYAL NAMKHAI NORBU – ADRIANO CLEMENTE
-----o0o-----
Hãy nghe, đại nhân! Ta được gọi là “thể trạng toàn thiện” bởi vì mọi sự được chứa trong ta. Ta được gọi là “nguồn” bởi vì vị thầy, giáo lý, và đệ tử sanh khởi từ ba bản tánh của ta. Trước hết, thể trạng toàn thiện của vị thầy là từ trí huệ tự sanh khởi của ta sanh khởi ba bản tánh biểu lộ như những vị thầy của ba chiều kích: chiều kích tinh túy (pháp thân), chiều kích sự thịnh vượng của những phẩm tính (báo thân), và chiều kích của biểu lộ (hóa thân). Bản tánh của pháp thân là vô sanh, siêu vượt chủ thể và đối tượng. Bản tánh của báo thân là sự hưởng thụ toàn thiện mọi thứ người ta có thể muốn. Bản tánh của hóa thân là khả năng tự lưu xuất trong hình thức nào để trao truyền giáo lý.
Giáo lý của những vị thầy của ba chiều kích gồm trong ba phạm trù: bên ngoài, bên trong, và bí mật. Giáo lý của vị thầy pháp thân phát lộ bản tánh của ba bí mật: từ thể trạng thanh tịnh của thực tại bổn nguyên biểu lộ ba bản tánh của sáng tạo bí mật, của thành tựu bí mật, và của toàn thiện bí mật. Gọi là bí mật vì chúng không vào trong những trường kinh nghiệm của mọi người.
“Sáng tạo bí mật” (của mahayoga) gồm trong sự phát sanh bí mật ba pha thiền quán mà được tin rằng người ta chưa từng có chúng.
Trong sự “thành tựu bí mật” (của anuyoga), bát nhã (trí huệ phân biệt) không phải là kết quả của ba thiền quán: tất cả mọi hiện tượng của hiện hữu là tinh túy tối hậu của bát nhã sanh khởi từ thiền quán bên trong. Vì từ ban đầu, tâm thanh tịnh của người ta là bổn tôn, người ta nghĩ rằng tất cả khả năng giác quan của “thân kim cương” đã là tính toàn thể của trạng thái của chính mình, vượt khỏi sự tách biệt của cái thấy và hạnh của lấy và bỏ. Đây là toàn thiện bí mật bên trong.
Trong “toàn thiện toàn thể bí mật” (của atiyoga) mọi hiện tượng xuất hiện với tri giác không được chuyển hóa thành tâm thức toàn thể và thanh tịnh nhờ ba thiền quán. Chúng không được toàn thiện nhờ tụng chủng tử tự của bốn tôn. Ta, nguồn cội, là toàn thiện toàn thể bởi vì không có gì trong ta mà không toàn thiện. Ba bản tánh của ta là ba phương diện của tâm thức toàn thể và thanh tịnh của toàn thiện toàn thể. Đây là toàn thiện toàn thể bí mật. Đây là kết thúc sự giải thích về những giáo lý của vị thầy pháp thân.
Bây giờ ta sẽ giải thích những giáo lý của vị thầy báo thân thấu hiểu ba bộ của hành động bên ngoài. [Trong kriya] những bộ thuộc khái niệm của hành động nghi lễ, trước hết người ta thiền định về ba thanh tịnh của thế giới bên ngoài, của thế giới bên trong, và của những tư tưởng qua tham thiền về trạng thái không vọng tưởng. Người ta bắt đầu sự thực hành vào một giờ thuận tiện, tính đến những vị trí của các sao và hành tinh. Rồi, đi vào những yếu tố của chứng ngộ và những hành động kỳ diệu, người ta dùng những cúng dường, tuân theo nguyên lý của ba cái thanh tịnh, xem mình như là một người hầu hạ và bổn tôn trí huệ như là chúa tể. Người ta mong được những thần lực tâm linh của Thân Ngữ Tâm (của bổn tôn), điều người ta không hiểu là người ta đã vốn có.
[Trong những bộ ubhaya] cho dù được giải thích rằng cả hai tuyệt đối và tương đối đều như huyễn, người ta tách lìa cái thấy với hạnh và tìm cách hoàn thành một mục tiêu đơn nhất trên cơ sở nhị nguyên này. Tuy nhiên, bằng cách tìm kiếm chứng ngộ rằng cái không có hiện hữu cụ thể nhờ hạnh đặt nền trên khái niệm “tính cụ thể”, người ta giống như trở nên một con chó sói cái đói nằm dài không được nuôi dưỡng nơi chỗ trống không.
Trong những bộ [yoga] bí mật bên ngoài căn cứ trên chấp nhận và chối bỏ, mọi sự được quán đảnh trong bổn tôn trí huệ qua thiền quán không dao động [những phương pháp nhận] dòng quán đảnh và những hành động kỳ diệu. Rồi dùng những cúng dường bên ngoài, bên trong và bí mật người ta nhận được (thần lực của) Thân, Ngữ, Tâm của bổn tôn và của bốn ấn, trong cách ấy hy vọng có được những siddhi mong muốn. Tuy nhiên, thiền quán này đặt nền trên hy vọng có được trạng thái siêu vượt bám luyến sẽ không cung cấp phương tiện cho chứng ngộ, vì nó hàm ý lấy và bỏ về cái thấy và hạnh. Đây là kết thúc sự giải thích về những giáo lý của vị thầy báo thân.
Bây giờ ta sẽ giải thích những giáo lý của vị thầy hóa thân, ba bộ của Thanh Văn, Độc giác và kinh Đại thừa, được gọi là “ngoài” hay “của những tính cách bên ngoài”. Những đối tượng của năm giác quan, chúng là bản tánh của ta, biểu lộ như bản tánh của năm trí huệ bốn nguyên, và trong cách này sanh khởi ba phiền não: tham, sân, si. Tám mươi bốn ngàn pháp môn được dạy như cái đối trị để hàng phục những phiền não này. Khi những đối tượng của năm giác quan xuất hiện, tham sân si sanh khởi. Cái đối trị với chúng là Ba tạng kinh. Để thắng tham, hai mươi mốt ngàn bộ của Luật được dạy; đối với si, hai mươi mốt ngàn bộ của Kinh được dạy, đối với sân, hai mươi mốt ngàn bộ của Luận được dạy; đối với cả ba độc mức độ như nhau, hai mươi mốt ngàn bộ của Ba tạng được dạy. Như vậy, dù người ta nói tám vạn bốn ngàn pháp môn, chúng được trao truyền chỉ như sự đối trị để hàng phục ba độc. Thật vậy, ba thừa nguyên nhân chứa đựng ba phần Luật, Kinh, Luận.
Bây giờ ta sẽ giải thích ba loại đệ tử của những vị thầy của ba chiều kích. Hãy nghe, đại nhân: đây là chúng của vị thầy pháp thân. Tất cả chúng sanh, phát sanh từ ta, tạo thành chúng của pháp thân, tức là tinh túy của ta. Tất cả chư Phật và chúng sanh, mọi sự hiện hữu trong thế giới có sự sống và không sự sống, không trừ cái gì, tạo thành chúng của vị thầy pháp thân.
Hãy nghe, đại nhân, bây giờ ta sẽ giải thích chúng của vị thầy báo thân. Tất cả những người đã vượt khỏi cấp độ của bốn thực hành đặt nền trên nguyện vọng (11) và người bước vào mười địa bắt đầu từ địa thứ nhất “Hoan Hỷ” đến địa thứ mười “Pháp Vân”, tạo thành chúng của vị thầy báo thân.
Bây giờ là chúng của vị thầy báo thân. Khi các đệ tử của bốn phải chăng phải Phật giáo còn ở ngoài con đường giác ngộ, được quán đảnh bởi năng lượng lòng bi hợp với khả năng, họ có bốn loại thọ giới tỳ kheo, tỳ kheo ni, cư sĩ nam, cư sĩ nữ. Họ tạo thành chúng của vị thầy hóa thân.
Bây giờ ta sẽ giải thích những nơi chốn đặc biệt của những - vị thầy của ba chiều kích sanh khởi từ ta. Nơi chốn của vị thầy pháp thân là “cung điện Akanistha” như là chiều kích tối hậu của những hiện tượng: đây là Akanistha tối hậu. Nơi chốn của vị thầy báo thân là chỗ ở Akanistha cung trời làm bằng những lớp ánh sáng: cái này gọi là nơi chốn Akanistha. Nơi chốn của vị thầy hóa thân là “Đỉnh Kền Kền” (núi Linh Thứu), chỗ ở của bảy vị Phật và của Thích Ca Mâu Ni; tuy nhiên, có thể những nơi chốn khác của sự lưu xuất của năng lượng lòng bi.
-----o0o-----
Trích: “Nguồn Tối Thượng: Tantra căn bản của Dzochen Semde”
Tác giả: Kunjed Gyalpo– Chögyal Namkhai Norbu – Adriano Clemente
Việt dịch: Ban dịch thuật Thiện Tri Thức
NXB Thiện Tri Thức, 2018
Ảnh: nguồn Internet
