KHÁM PHÁ PHÉP LẠ
CHÖGYAM TRUNGPA
Trích: XÃ HỘI GIÁC NGỘ - SHAMBHALA CON ĐƯỜNG THIÊNG LIÊNG CỦA NGƯỜI CHIẾN SĨ
-------o0o-------
Khi chúng ta thấy những sự vật như chúng là, chúng có ý nghĩa với chúng ta: cách những chiếc lá chuyển động khi chúng bị gió thổi đi, cách những tảng đá thấm ướt khi có những bông tuyết rơi trên chúng. Chúng ta thấy những sự vật phô diễn sự hài hòa và sự hỗn độn của chúng đồng thời như thế nào. Thế nên chúng ta không bao giờ bị giới hạn chỉ bởi cái đẹp, mà chúng ta hân thưởng mọi mặt của thực tại một cách thích đáng.
Nhiều câu chuyện và bài thơ được viết cho trẻ em diễn tả kinh nghiệm cầu khẩn phép lạ của một tri giác đơn giản. Một ví dụ là truyện “Chờ đợi ở cửa sổ” từ Bây Giờ Chúng Ta Là Sáu của A. A. Milne. Nó là một bài thơ nói về việc ở bên cửa sổ vài giờ trong một ngày mưa, chờ đợi những giọt mưa rơi xuống và tạo ra những hình dạng trên cửa kính. Đọc bài thơ này, bạn thấy cửa sổ, ngày mưa, và đứa trẻ với khuôn mặt dán vào cửa kính chờ những giọt mưa. Và bạn cảm thấy cảm thức thích thú và ngạc nhiên của đứa trẻ. Những bài thơ của Robert Louis Stevenson trong Những Vần Thơ về Một Vườn của Trẻ Em có một phẩm chất tương tự trong việc sử dụng kinh nghiệm bình thường để tiếp xúc với chiều sâu của tri giác. Sự bao la nền tảng của thế giới không thể được diễn tả trực tiếp bằng lời, nhưng trong văn chương trẻ em, rất thường có thể diễn tả sự bao la ấy trong tính đơn giản.
Hoàng Tử Bé của Antoine de Saint Exupéry là một thí dụ thú vị khác của văn chương gợi lên ý nghĩa của phép lạ bình thường, nguyên sơ. Trong câu chuyện này, có đoạn hoàng tử bé gặp một con cáo. Hoàng tử rất đơn độc và muốn con cáo chơi với mình, nhưng con cáo nói rằng nó không thể chơi trừ phi nó được thuần hóa. Hoàng tử bé hỏi từ “thuần hóa” có nghĩa là gì. Con cáo giải thích nó có nghĩa là “thiết lập những quan hệ” theo một cách mà con cáo trở thành độc nhất với hoàng tử bé, và hoàng tử bé độc nhất với con cáo. Về sau, con cáo đã được thuần hóa và hoàng tử phải từ giã nó, con cáo cũng nói cho hoàng tử điều nó gọi là “sự bí mật, một bí mật rất giản dị của tôi”, đó là “chỉ bằng trái tim mà người ta có thể thấy đúng; điều là cốt yếu tinh túy thì không thể thấy bằng mắt”.
Saint Exupéry có một ngữ vựng khác ở đây để diễn tả sự khám phá của phép lạ hay drala, nhưng kinh nghiệm thì như nhau một cách căn bản. Thực vậy, khám phá drala là thiết lập những quan hệ với thế giới của bạn, để cho mỗi tri giác trở thành độc nhất. Đó là thấy với tấm lòng, để cho cái không thể thấy bằng mắt trở nên có thể thấy được như là phép lạ sống động của thực tại. Có thể có hàng ngàn hay hàng triệu tri giác, nhưng chúng vẫn là một. Như hàng triệu giọt nước chúng vẫn giống nhau. Và thấy một giọt nước thì có thể thấy tất cả nước.
Drala hầu như có thể được gọi là một thực thể. Nó không hoàn toàn ở cấp độ chư thiên, mà nó là một sức mạnh cá nhân đang hiện hữu. Bởi thế, chúng ta không chỉ nói đến nguyên lý drala, mà chúng ta nói đến gặp gỡ “những drala”. Những drala là những yếu tố của thực tại - nước của nước, lửa của lửa, đất của đất - cái gì kết nối bạn với phẩm tính nguyên sơ của thực tại, cái gì nhắc bạn về chiều sâu của tri giác. Có những drala trong những tảng đá, những cây, những núi, một bông tuyết, hay một mảnh rác. Bất kỳ cái gì ở đó, bất kỳ cái gì tình cờ bạn thấy trong đời sống, đây là những drala của thực tại. Khi bạn có sự nối kết này với phẩm tính nguyên sơ của thế giới, bạn đang gặp những drala ngay tại chỗ; ở điểm đó, bạn đang gặp gỡ chúng. Đó là hiện hữu căn bản mà tất cả mọi người đều có khả năng về nó. Chúng ta luôn luôn có những khả năng khám phá phép lạ. Dù ở thời kỳ trung cổ hay thế kỷ hai mươi, khả năng của phép lạ luôn luôn có ở đó.
Một thí dụ riêng biệt về sự gặp gỡ phép lạ trong kinh nghiệm của tôi, và cắm hoa. Bất cứ cành nào bạn tìm thấy, không có cành nào bị bỏ đi vì xấu. Chúng luôn luôn được bao gồm. Bạn phải học thấy cái chỗ của chúng trong hoàn cảnh, đó là điểm then chốt. Thế nên bạn không bao giờ bỏ đi cành nào. Đó là nối kết với những phép lạ của thực tại như thế nào.
Năng lực drala thì giống như mặt trời. Nếu bạn nhìn vào bầu trời, mặt trời có ở đó. Nhìn vào nó bạn không tạo ra một mặt trời mới. Bạn có thể cảm thấy rằng bạn đã tạo ra mặt trời của ngày hôm nay bằng cách nhìn vào nó. Mắt bạn bắt đầu liên hệ những với ánh sáng mặt trời. Theo cùng cách như vậy, nguyên lý drala luôn luôn ở đó. Bạn có chú tâm tương thông với nó hay không, sức mạnh phép lạ và trí huệ thâu suốt thực tại luôn luôn ở đó. Trí huệ này ở trong tấm gương vũ trụ. Bằng cách thư giãn tâm thức, bạn có thể nối kết trở lại với nền tảng bổn nguyên, nguyên thủy, nó trọn vẹn thanh tịnh và đơn giản. Từ đó, qua trung gian của những tri giác của các bạn, bạn có thể khám phá phép lạ hay drala. Bạn thực sự có thể nối kết trí huệ nội tại vỗn sẵn của bạn với một trí huệ lớn lao hơn hay một quan kiến vượt khỏi bạn.
Bạn có thể nghĩ rằng có cái gì phi thường sẽ xảy ra cho bạn khi bạn khám phá ra phép lạ hay sự kỳ diệu. Có cái gì siêu thường xảy ra. Bạn chỉ đơn giản tìm thấy mình trong cảnh giới của thực tại tối hậu, thực tại trọn vẹn và suốt khắp.
-------o0o-------
Tác giả: CHÖGYAM TRUNGPA
Trích: XÃ HỘI GIÁC NGỘ - SHAMBHALA CON ĐƯỜNG THIÊNG LIÊNG CỦA NGƯỜI CHIẾN SĨ
NXB THIỆN TRI THỨC, 2003
Ảnh: Dilgo Khyentse Rinpoche và Chögyam Trungpa Rinpoche
